سایز بزرگتر آجرهای دستی که با قالبهای چهارگوش بزرگ مثلا ۳۰ در ۳۰، ۴۰ در ۴۰، ۵۰ در ۵۰ یا ۶۰ در ۶۰ ساخته می‌شدند را آجر نظامی می‌گفته‌اند.
به عنوان مثال، شاهد استفاده از آجر نظامی در طاق کاروانسرای شاه عباسی کرج هستیم که آجرهای مورد نیاز بازسازی آن نیز در دهه ۷۰ و اوایل دهه ۸۰، توسط “مجموعه آجر سنتی حیدری” تولید شده است.
نمی‌توان علت استفاده از نام نظامی را مربوط به استفاده از آجر نظامی در معماری بناهای نظامی دانست چون کاروانسرا یا بقعه ها کاربرد نظامی نداشته اند اما در معماری آنها از آجرهای نظامی استفاده می‌شده است.
پس نمی توان گفت که این نامگذاری، به نوعی به امور نظامی مربوط بوده است (مشابه همان داستانی که به اشتباه در مورد آجر قزاقی گفته می‌شود).
شاید علت نامگذاری به لزوم وجود یک نظام خاص برای استفاده از آجرهایی با این ابعاد بزرگ و حجم و وزن بالا، مرتبط است. چون نصب این آجرها بسیار بسیار کار سخت و نظام‌مندی بوده است. به ویژه آنکه (برعکس تصور اولیه که گمان می‌رود این آجرها در کف استفاده می‌شده‌اند) بیشتر در سقف و طاق ایوانی یا شبستانهای بناهای تاریخی استفاده می‌شده است.
بعضی از این آجرها تا ۱۷ کیلو وزن دارند و از آنها در طاقهای بلند (مثل طاق ایوانهای کاروانسرای شاه عباسی) استفاده می‌شده است.