آجر پلاک چیست؟
آجر پلاک یکی از انواع آجر سنتی است که عرض و ضخامت کمتری نسبت به آجر سنتی کامل دارد.
در حالیکه یک آجر سنتی قزاقی(کامل) دارای طول ۲۰، عرض ۱۰ و ضخامت ۵و نیم است، آجر پلاک دارای همان طول و نصف آن عرض و ضخامتهای کمتر ۳ یا ۳.۵ و یا ۴ است. البته بسته به سفارش مشتری می توان ابعاد آجر پلاک را تغییر داد.
بنابراین برخی از ابعاد آجر پلاک عبارت هستند از: ۴*۵.۵*۲۰ و یا ۳.۵*۵.۵*۲۰ و یا ۳*۵.۵*۲۰
مثالی در خصوص امکان سفارشی درست کردن آجر پلاک در مجموعه ” آجر سنتی حیدری “: گاهی آجرهای پلاک بزرگ با طول ۲۶ سانت یا حتی ۳۴ سانت هم در این مجموعه، به سفارش مشتری تولید شده است.
کاربرد آجر پلاک چیست؟
در گذشته، آجر به گونه‌ای در بدنه دیوار، استفاده می‌شد که همزمان نمای زیبایی هم در دو طرف دیوار ایجاد نماید. اما امروزه تقریبا بدنه ساختمان و نمای آن به دو مقوله جداگانه تبدیل شده‌اند و این یعنی نیاز به آجرهایی با ضخامت کمتر برای نما.
گرچه در گذشته معماران و کارگران ساختمانی با استفاده از تیشه، از آجرهای کامل، تکه هایی با ابعاد متفاوت همچون ( آجر نیمچه، چارک و قلمدونی) ایجاد می‌کردند اما استفاده از این تکه آجرها به صورت محدود در بدنه ساختمان (تیغه چینی، سفت‌کاری و …) انجام می‌شد.
اما در سالهای اخیر به دنبال جدا شدن مقوله نما از مقوله بدنه ساختمان و نیاز به استفاده از آجرهایی با ابعاد متفاوت در نمای بنا، آجرهای کم‌ضخامت‌تر با نام پلاک، آجرهای کم‌‌عرض تر به نام نیمه و انواع آجرهای نقش برجسته، هلالی، ال، دور ستونی و … نیز وارد بازار آجر شد.
هم اکنون در مجموعه “آجر سنتی حیدری” علاوه بر “آجر پلاک حیدری” انواع اجرهای سنتی زیر نیز تولید می‌شوند:
آجر قزاقی ، آجر نیمه ، آجر چهارگوش ( خطایی ، نظامی ، ابعاد سفارشی)، آجر حلالی ، آجر ستونی و آجر نقش برجسته
آجر پلاک، یک نوع آجر سنتی برای نما
آجر پلاک به جهت داشتن قیمت، وزن و ضخامت کمتر (نسبت به آجرهای سنتی در ابعاد کامل)، یک گزینه عالی برای به کارگیری در نما است؛ چه نمای خارجی و چه نمای داخلی.
منظور از نمای داخلی ساختمان، دیوارهای داخلی بنا، شومینه و تزیینات داخلی بنا است اعم از بنای خانه، شرکت، مطب، رستوران، هتل، محوطه های مدرن، کلاسیک، سنتی و …
با استفاده از آجرهای سنتی در رنگهای گرم (همچون خاکی،حنایی، سفیدگلبهی و …)، می توان هر محیط سرد و بی روحی را به فضایی گرم‌تر، خودمانی تر، دلنشین‌تر، نوازشگرانه‌تر و جان‌آشناتر تبدیل کرد و از تنشها و اضطرابهای محیط و افرادی که با آن محیط سرو کار دارند، کاست.
چند مزیت برای استفاده از آجر پلاک در نما
آجر پلاک علاوه بر آنکه به عنوان یک نوع آجر سنتی، تمام مزایای منحصر به فرد آجر سنتی را داراست، دارای مزیتهای دیگری نیز هست.
به عنوان مثال بسته به میزان برجستگی نما در بخشهای مختلف و نیز میزان عقب‌نشینی یا جلو آمدن نما می توان از آجرهایی با ابعاد مختلف همچون نیمه یا پلاک استفاده کرد.
اصولا تنوع در ابعاد آجر، دست معمار را بازتر خواهد کرد.
وزن کمتر آجر پلاک، و نیز امکان استفاده از ملات کافی در پشت کار، موجب سرعت بیشتر در نماچینی می‌شود.
آجر سنتی یعنی چه؟
آجر سنتی به آجری گفته می‌شود که توسط دست و بدون دخالت ماشین درست می‌شود. این آجرها به صورت توپر بوده و در ابعاد و رنگهای مختلف تولید می‌شوند.
آجرهای سنتی با قالب زدن گلهای به دست آمده از خاک رس و کوره‌پز کردن قالبهای مذکور پس از خشک شدن در برابر آفتاب، درست می‌شوند.
*چرا آجر سنتی محبوب است؟*
آجرهای سنتی که به صورت اصولی تهیه می‌شوند، تا ۱۰۰۰ سال عمر می‌کنند بدون اینکه تغییر رنگ بدهند، ترک بردارند، شوره بزنند و دچار شکستگی و یا سقوط از نما بشوند.
آجرهای سنتی علاوه بر کیفیت بی بدیل خود به جهت داشتن سطوح صاف و گونیا، بافت زیبا و رنگ طبیعی، زیبا نیز هستند و بدیهی است که هر چیزی که هم باکیفیت باشد و هم زیبا، محبوب خواهد بود.
حال به ویژگیهای فوق، خواص زیر را نیز بیفزایید تا متوجه شوید چرا این محبوبیت ماندگار است و آجر سنتی طی هزاران سال از مد نیفتاده است:
آجرهای سنتی به جهت کارِ دست بودن و از جنس طبیعت و تاریخ این مرز و بوم بودن، حس صمیمیتی آشنا را القا می‌کنند.
آجرهای سنتی همچنین به جهت. داشتن رنگهای گرم، حس دنجی، راحتی و امنیت را القا می‌کنند.
*سایر مزایای استفاده از آجر سنتی در نما*
مزایای آجر سنتی بسیار بیشتر از چیزی است که پیش از این، مورد اشاره قرار گرفت. برخی دیگر از مزایای استفاده از آجر سنتی در نما عبارتند از:
* آجر سنتی به جهت قابلیت مناسب جذب آب، هم به خوبی به ملات می‌چسبد و هم نقش یک عایق حرارتی را ایفا کند.
*وجود تنوع در رنگ و ابعاد آجر سنتی و نحوه چیدمان آجرها، امکان خلق چشمگیرترین و خلاقانه‌ترین نماها را به وجود می‌آورد.
*هماهنگی اندازه آجر با دست انسان، کار با آن را راحت می‌کند و …
*رنگبندی آجر پلاک حیدری*
“آجر سنتی حیدری” افتخار دارد که در طول تجربه ۷۰ ساله خود، همواره به کیفیت حداکثری محصولات خود متعهد بوده است و این تنها یکی از رموز ماندگاری نام “حیدری” و بِرَند شدن آن در عرصه آجر ایران است.
هم اکنون “آجر پلاک حیدری” در رنگهای حنایی روشن، حنایی ملایم، حنایی تیره، سفید بهی، سفیدگلبهی، خاکی، قرمز(بنفش روشن) و رنگ ترکیبی ( ابلق یا خالدار ) تولید می‌شود.
کلام آخر
آجر سنتی به عنوان تلاقی گاه ۴ عنصر اصلی طبیعت (آب و باد و خاک و آتش) می تواند نماینده و یادآور مادر طبیعت و خواستگاه اصلی ما در . محیطهای شهری دورافتاده از طبیعت باشد.