آجر سفید ( بهی )

_{آجر سفید (بهی) کد 8}

_{آجر قزاقی سفید یا بهی از گذشته‌های دور تولید می‌شده است. حتی تا اوایل دهه 70، آجرهای سنتی تقریبا تنها در همین رنگ تولید می‌شدند.}

 _{در واقع آجر سفید، به رنگ سفید نیست و بیشتر زردرنگ است اما در میان اهالی صنف آجر، این رنگ به بهی یا سفید مشهور است.}

_{در مورد نحوه تولید آجر با رنگ بهی باید گفت: مواد خاک رس و نحوه پخت باید به گونه ای باشد که ضمن حرارت دیدن آجر، اکسید آهن تولید نشود.}

_{در زمانهای قدیم برای تولید آجرهای بهی از کوره‌های کوچکتری استفاده می‌شد و برای سوخت کوره از چوب، فضولات حیوانی، بوته ها و خارها استفاده می‌شد. برای سفید شدن رنگ آجر لازم بود که تمامی سوختهای هیزمی مذکور، خشک و عاری از هر گونه رطوبت باشند.}

_{و اما با کشف و استخراج نفت، کم کم  مواد دیگری به عنوان سوخت کوره تولید آجر بهی استفاده شدند. از آن پس سوخت کوره تولید آجر بهی یا سفید، مخلوطی از مواد زیر بود: نفت سیاه، ضایعات کارگاه‌های نجاری (خاک اره)، کنجاله‌های دانه‌های روغنی(ضایعات کارخانه‌های روغن‌کشی) و ضایعات پنبه.}

_{گفتنی است استاد علیرضا حیدری نیز از اواخر دهه 30 تا اواسط دهه 60 که در کوره‌پزخانه‌های منطقه دولت‌آباد و هاشم‌آباد، و سپس خاتون آباد(محل فعلی کارخانه حیدری) کوره‌سوزی می‌کردند از همین روش استفاده می‌کردند.}

_{در اواسط دهه 60، کارخانه‌های منطقه خاتون آباد از نعمت گاز صنعتی برخودار شد و از آن پس تولید آجرهای سنتی بهی یا سفید عملاً با استفاده از سوخت پاک گاز صنعتی و  بسیار راحت‌تر از سوخت قبلی ادامه پیدا کرد.} 

_{درحال حاضر نیز در “مجموعه آجر سنتی حیدری” برای تولید آجرهای سفید با کد 08 و آجرهای سفید گلبهی با کد 07 از گاز صنعتی استفاده می‌شود.}

_{و اما برای تولید آجرهای سفید چه نوع خاک رسی نیاز هست؟ جواب: از آنجا که وجود آهن و سایر فلزات در خاک، حتی به مقدار کم، مانع از سفید شدن آجر می‌شود بنابراین به منظور رسیدن به رنگ بهی یا سفید، از مقدار بسیار کمی نمک در آبخوره استفاده می‌شود.}

_{نمک اضافه شده به خاک، موجب بهی شدن رنگ آجر می شود.}

_{قابل ذکر است که وجود نمک بسیار زیاد در خاک مناطقی از کشور مثل ساوه، ورامین، قم، سمنان و در کل مناطق نزدیک به کویر، موجب می‌شود که بتوان آجر بهی بسیار خوبی از آن خاک تولید کرد اما مشکل اینجاست که نمک بیش از حد، باعث شوره زدن آجر در نمای ساختمان می‌شود.  این شوره زدن تا سالها پس از اتمام نمای کار، ادامه پیدا می‌کند و با رسیدن به فصول بارانی یا هوای مه آلود و مرطوب، مجددا آغاز می‌شود‌.}

 _{این در حالی‌ است که آجرهای تولید شده از خاک مناطق هاشم‌آباد تهران و خاتون‌آباد پاکدشت به دلیل خالص بودن خاک این مناطق، تنها با اضافه نمودن مقدار خیلی کم نمک، بهی می‌شوند و بنابراین هر گز شوره نمی‌زنند.}