انواع آجر قزاقی

آشنایی با انواع آجر قزاقی

آجر قزاقی یکی از قدیمی ترین و اصیل ترین انواع آجر در ایران است که از گذشته های دور در معماری سنتی ایرانی به ویژه در دوره قاجار کاربرد زیادی داشته است. این نوع آجر به خاطر رنگ خاص، بافت محکم و زیبایی ظاهری، هنوز هم در ساختمان سازی، مرمت بناهای تاریخی و طراحی های مدرن با سبک کلاسیک مورد توجه است. در این مقاله انواع آجر قزاقی ، ویژگی ها، مزایا، کاربردها و تفاوت های آن با سایر آجرها بررسی می شود.

لطفا ۳ دقیقه ای جهت مطالعه مطلب ذیل با ما همراه باشید.

تاریخچه آجر قزاقی

نام آجر قزاقی از دوران قاجار گرفته شده است. در آن زمان قزاق ها در ایران حضور داشتند و برای ساخت پادگان ها و ساختمان های نظامی خود از این نوع آجر استفاده می کردند. آجرهایی که آنها می ساختند بسیار مقاوم بودند و در برابر رطوبت و سرما دوام بالایی داشتند. بعدها معماران ایرانی از همان شیوه الهام گرفتند و آجر قزاقی را وارد معماری ایرانی کردند. در شهرهایی مثل تهران قدیم، قزوین، کاشان و اصفهان هنوز هم ساختمان هایی با آجر قزاقی دیده می شود که پس از ده ها سال همچنان سالم باقی مانده اند.

ویژگی های آجر قزاقی

آجر قزاقی با اندازه، رنگ و کیفیت خاص خود از بقیه آجرها متمایز است. مهم ترین ویژگی های آن عبارتند از:

1. ابعاد و اندازه: ابعاد استاندارد آجر قزاقی معمولا حدود ۵×۱۰×۲۰ سانتی متر است، اما بسته به نوع مصرف، در اندازه های مختلف ساخته می شود.
2. رنگ طبیعی و زیبا: رنگ آجر قزاقی از کرم روشن تا قرمز آجری متغیر است و این رنگ طبیعی از نوع خاک رس و میزان حرارت پخت به دست می آید.
3. استحکام بالا: چون در دمای حدود ۱۰۰۰ درجه سانتی گراد پخته می شود، مقاومت زیادی در برابر فشار و ضربه دارد.
4. جذب رطوبت مناسب: آجر قزاقی بر خلاف آجر ماشینی میزان جذب آب کنترل شده‌ای دارد که باعث چسبندگی بهتر با ملات می شود.
5. دوام و ماندگاری: بسیاری از بناهای تاریخی که با آجر قزاقی ساخته شده‌اند، هنوز سالم و بدون ترک هستند.

معرفی انواع آجر قزاقی

آجر قزاقی بر اساس رنگ، روش تولید و نوع استفاده به چند نوع تقسیم می شود. در ادامه مهم ترین آنها عبارتند از:

۱. آجر قزاقی قرمز

رایج ترین نوع آجر قزاقی است. رنگ قرمز آن به خاطر وجود اکسید آهن در خاک و حرارت زیاد در هنگام پخت ایجاد می شود. این نوع آجر در نمای بیرونی ساختمان، دیوار حیاط و طاق نماها استفاده می شود. رنگ قرمز حس گرما و اصالت می دهد و با چوب و سنگ طبیعی هماهنگی زیبایی دارد.

۲. آجر قزاقی زرد

این آجر از خاکی با مقدار کمتر اکسید آهن تولید می شود و رنگ زرد ملایمی دارد. چون رنگ روشن آن حرارت کمتری جذب می کند، برای مناطق گرم مناسب تر است. در بسیاری از بناهای قدیمی تهران و اصفهان، ترکیب آجر زرد و قرمز برای ایجاد طرح های هندسی در نما بکار رفته است.

۳. آجر قزاقی کرم یا نخودی

این نوع آجر بین زرد و نارنجی است و برای زیبایی نما و کف فرش استفاده می شود. رنگ ملایم آن باعث شده در طراحی های مدرن هم طرفدار داشته باشد.

۴. آجر قزاقی سفید

آجر سفید قزاقی با خاک مخصوص و در دمای کنترل شده ساخته می شود. این نوع آجر ظاهری ساده و شیک دارد و در ساختمان های مدرن و لوکس استفاده زیادی دارد.

۵. آجر قزاقی نسوز

در ترکیب این آجر از خاک نسوز و مواد معدنی مقاوم استفاده می شود تا در برابر حرارت زیاد دوام بیاورد. آجر نسوز قزاقی در ساخت شومینه، کوره و نمای بیرونی ساختمان به کار می رود.

روش تولید آجر قزاقی

تولید آجر قزاقی ترکیبی از هنر و علم است. مراحل تولید آن به صورت زیر است:

1. آماده کردن خاک رس: خاک باید تمیز و بدون سنگ، نمک یا ریشه گیاه باشد.
2. گل مالی و قالب گیری: خاک با آب مخلوط و به شکل خمیر درمی آید. سپس داخل قالب های چوبی یا فلزی ریخته می شود.
3. خشک کردن: آجرها قبل از پخت باید در سایه و هوای آزاد خشک شوند تا ترک نخورند.
4. پخت در کوره: آجرهای خشک شده در دمای حدود ۹۰۰ تا ۱۰۰۰ درجه سانتی گراد پخته می شوند. رنگ نهایی آجر به دما و نوع خاک بستگی دارد.

مزایا و کاربردهای آجر قزاقی

1. دوام بالا در برابر سرما و رطوبت
2. رنگ طبیعی بدون نیاز به رنگ آمیزی
3. سازگاری با محیط زیست
4. قابلیت استفاده دوباره پس از تخریب بنا
5. ظاهر سنتی و زیبا

کاربردهای آجر قزاقی سنتی

1. نمای بیرونی ساختمان
2. بازسازی آثار تاریخی
3. دیوار حیاط و باغ
4. کف سازی و پیاده روهای سنتی
5. دکور داخلی و ساخت شومینه
6. تفاوت آجر قزاقی با آجر ماشینی

تفاوت اصلی در روش ساخت است. آجر ماشینی با دستگاه و فشار بالا تولید می شود، ولی آجر قزاقی به روش دستی یا نیمه دستی ساخته می شود. سطح آجر قزاقی زبرتر و طبیعی تر است، به همین دلیل چسبندگی بیشتری با ملات دارد. رنگ آن هم کاملا طبیعی است، در حالی که برخی آجرهای ماشینی با رنگ مصنوعی یکنواخت می شوند.

بیشتر بخوانید: معرفی انواع طرح های آجر سنتی

نکات مهم هنگام خرید آجر قزاقی

1. رنگ آجر باید یکنواخت و بدون لکه باشد.
2. آجر نباید در اثر ضربه خرد یا پودر شود.
3. میزان جذب آب باید بین ۸ تا ۱۸ درصد باشد.
4. سطح آجر باید صاف و بدون لب پریدگی باشد.
5. از تولیدکننده معتبر و با تجربه خرید کنید.

پیشنهاد ما به شما

آجر قزاقی نماد اصالت و زیبایی معماری ایرانی است. این آجر با رنگ طبیعی، استحکام زیاد و دوام بالا هنوز هم یکی از بهترین گزینه ها برای ساخت و طراحی ساختمان است. ترکیب سنت و مدرنیته در آجر قزاقی باعث شده در پروژه‌های جدید هم مورد استفاده قرار گیرد. انتخاب نوع مناسب آجر قزاقی بر اساس رنگ و کیفیت می تواند جلوه و ماندگاری ساختمان را چند برابر کند. جهت کسب اطلاعات بیشتر با کارشناسان ما از طریق شماره تماس های مندرج در بخش ذیل ارتباط برقرار نمایید.

تماس با ما